Όλοι μας παρουσιάζουμε κατά καιρούς αμφιβολίες ή προκαταλήψεις που παρότι ακούγονται περίεργες κι αλλόκοτες, μας απασχολούν ή εκδηλώνουμε στερεότυπες κινήσεις που δεν υπακούουν πάντα σε κανόνες της λογικής.
Πρόκειται για μια διαταραχή αγχώδη την ψυχαναγκαστική- καταναγκαστική. Η διαταραχή μπορεί να είναι χρόνια με «σκαμπανεβάσματα». Συχνά συνυπάρχει με κατάθλιψη, άλλες αγχώδεις διαταραχές, διαταραχές προσωπικότητας ή διαταραχές πρόσληψης τροφής. Η διαταραχή αυτή μπορεί να προκαλέσει σημαντική έκπτωση στην κοινωνική και επαγγελματική ζωή του ατόμου, καθώς επίσης και σημαντική δυσφορία.
Πώς θα την καταλάβετε; Εκδηλώνεται με:
Ιδεοληψίες: Ανεπιθύμητες αρνητικές σκέψεις, εικόνες ή παρορμήσεις, οι οποίες εισβάλλουν στη συνείδηση του ατόμου, εκείνο δεν μπορεί να απαλλαγεί από αυτές, και του δημιουργούν ένα αίσθημα απειλής και φόβου. Όσο δε το άτομο προσπαθεί να τις αποβάλει, τόσο αυτές πολλαπλασιάζονται.
Καταναγκασμούς – καταναγκαστικές πράξεις: πράξεις στις οποίες καταφεύγει το άτομο για να διώξει την απειλή που αισθάνεται. Οι πράξεις αυτές μπορεί να είναι ορατές (γίνονται με το σώμα και μπορεί κάποιος να τις παρατηρήσει) ή νοερές (γίνονται, δηλαδή, στο μυαλό).
Κάποια προειδοποιητικά σημάδια της ιδεοψυχαναγκαστικής διαταραχής σε παιδιά και εφήβους είναι:
- Κάνει επαναλαμβανόμενες ερωτήσεις του τύπου: «Αλλά τι θα γίνει αν…».
- Αναζητεί επιβεβαίωση και καθησυχασμό συνεχώς και δείχνει να μην πείθεται εύκολα.
- Αποφεύγει αντικείμενα και καταστάσεις που δεν το απασχολούσαν πριν.
- Έχει ανάγκη να είναι 100% βέβαιος.
- Καθυστερεί και αργοπορεί.
- Είναι μυστικοπαθής.
- Αναστατώνεται όταν διακόπτεται.
